"Moja córka Tosia ma zaburzenia integracji sensorycznej. Jak jej pomóc?"

Tosia chodzi do przedszkola, ale niezbyt dobrze się tam odnajduje: unika zabaw ruchowych, problem sprawiają jej również prace plastyczne ponieważ nie umie poprawnie wycinać kształtów i rysować szlaczków, nie lubi również brudzić sobie rąk farbami. Przed wyjściem z domu Tosia często jest podenerwowana, marudna i niespokojna. Jej rodzice wprawdzie dostrzegali te sygnały, jednak myśleli, że to chwilowe i samo minie. Po kilku tygodniach wychowawczyni z przedszkola poprosiła ich o pójście z Tosią do poradni w celu przeprowadzenia diagnozy integracji sensorycznej. Po szczegółowych testach okazało się, że dziewczynka rzeczywiście cierpi na zaburzenia integracji sensorycznej (SI) i musi rozpocząć odpowiednią terapię. Chociaż terapia trwa dopiero od kilku tygodni, jej pierwsze efekty są już widoczne. Dzisiaj Tosia bawi się już z innymi dziećmi, a chodzenie do przedszkola nie sprawia tak dużych trudności. Również ćwiczenia z SI wykonuje bardzo chętnie.

Pierwszy krok: wizyta u specjalisty

Objawy zaburzeń SI mogą przybierać różne formy: dziecko może cierpieć na nadwrażliwość lub podwrażliwość. Zaburzenia te są związane z niewłaściwym sposobem przetwarzania informacji odbieranych za pomocą zmysłów. Jako częstą przyczynę wymienia się komplikacje podczas porodu lub wcześniactwo, ale problemy mogą dotykać także dzieci zdrowe.

Warto obserwować swoje dziecko i zwracać uwagę na jego zachowanie nie tylko w domu, ale również w otoczeniu innych osób czy w nowych sytuacjach. Gdy coś wzbudza nasze zaniepokojenie, pierwszym krokiem powinna być konsultacja u specjalisty zajmującego się integracją sensoryczną. Wykonuje on specjalistyczne testy mające na celu rozpoznanie zaburzeń, obserwuje zachowanie dziecka oraz pyta rodziców o przebieg ciąży, porodu, rozwój. Dzięki temu możliwe jest dobranie właściwej terapii i ćwiczeń.

Drugi krok: indywidualna terapia

Terapia zaburzeń SI opiera się na wykonywaniu ćwiczeń dobranych indywidualnie do zaburzeń danego dziecka. Jeżeli dziecko ma problemy z równowagą, nie umie złapać piłki czy swobodnie się poruszać, wówczas ćwiczenia mają na celu rozwijanie właśnie umiejętności ruchowych. Jeśli dziecko nie lubi się przytulać lub unika kontaktu dotykowego, pomocne mogą okazać się masaże przy użyciu specjalnych szczotek. W terapii wykorzystywane są rozmaite przyrządy takie jak hamaki, huśtawki, piłki oraz maty sensoryczne (z kolcami), równoważnie oraz specjalne zabawki. U niektórych dzieci stosuje się również trening poprawiający pamięć i koncentrację, a także ćwiczenia pobudzające zmysły do pracy (na przykład trening zapachowy, w którym dziecko poznaje i zapamiętuje nowe zapachy lub trening słuchowy, w którym dziecko musi zapamiętać kilka dźwięków i potem odtworzyć je w odpowiedniej kolejności).

Trzeci krok: praca z dzieckiem w domu

Wiele ćwiczeń związanych z integracją sensoryczną można wykonywać również w domu. Bardzo ważna jest tutaj rola rodziców, którzy mogą odpowiednio stymulować dziecko poprzez masaże, zabawy ruchowe czy zadania manualne. Terapeuta przygotuje zestaw ćwiczeń do wykonywania w domu i poradzi, w jaki sposób pomóc naszemu dziecku uporać się z zaburzeniami.

Pamiętajmy o tym, że zaburzenia integracji sensorycznej są całkowicie wyleczalne, warto jednak przeprowadzić diagnozę i rozpocząć terapię jak najwcześniej. W tym celu uważnie obserwujmy nasze dziecko i jego rozwój.