Ogród w stylu francuskim. Jak stworzyć przydomowy ogród francuski?

Ogród francuski – co to takiego?

Francuskie ogrody powstały pod wpływem inspiracji renesansowymi ogrodami włoskimi, złożonymi z ozdobnych kwietników wzbogacanych rzeźbami, fontannami i labiryntami. Rozkwit tzw. jardin à la française (fr. ogród w stylu francuskim) nastąpił w XVII wieku, w okresie panowania Ludwika XIV, zwanego Królem Słońcem. Rozmach i drobiazgowa organizacja ogrodów z jednej strony symbolizowały panowanie człowieka nad naturą, z drugiej zaś wyrażały założenia monarchii absolutnej.

Wiele z założonych kilkaset lat temu ogrodów francuskich istnieje do tej pory. Najsłynniejsze z nich to ogrody wokół pałacu w Wersalu – rozciągają się na powierzchni kilkuset hektarów i składają się z wielu kwietników, alei i zieleńców. Moda na ogrody francuskie rozprzestrzeniła się po całej Europie – ich przykłady można zobaczyć w angielskim Hampton Court, w Petersburgu, w Poczdamie czy w Wiedniu. W Polsce ogrody w stylu francuskim znajdują się m.in. przy pałacu w Wilanowie, przy Zamku Królewskim w Warszawie, a także przy Pałacu Królewskim we Wrocławiu.

Ogród w stylu francuskim – cechy

Ogrody francuskie są bardzo charakterystyczne i w zasadzie nie do pomylenia, z jakimikolwiek innymi formacjami roślin.

Najważniejsze cechy ogrodu w stylu francuskim:

• symetria i ścisła organizacja przestrzeni – we francuskich ogrodach nie ma miejsca na swobodę, dzikość i improwizację; oś symetrii stanowi główna aleja;
• płaskie kompozycje – głównie rabaty złożone z niskich kwiatów, nisko skoszonej trawy i żwirku, drzewa i krzewy jako dodatek;
• geometryczne rabaty – kanciaste, o czystych liniach, ale wewnątrz wypełnione fantazyjnymi ornamentami z roślin i kamyków;
• geometryczne krzewy i drzewa – strzyżone w kształt kuli, stożków, prostopadłościanów itp.
• elementy architektury ogrodowej – fontanny, rzeźby, altany, belwedery, schodki, murki, a także meble ogrodowe.

Z czego się składa ogród francuski?

Ogrody francuskie były bardzo sformalizowanymi założeniami, którym towarzyszyło staranne planowanie i ciągłe zabiegi pielęgnacyjne. Ze względu na malarski charakter kwietników, francuskie ogrody należało podziwiać z pewnej wysokości – najlepiej z okien sali balowej.

Główne elementy ogrodu w stylu francuskim:

• partery – kwietniki wypełnione niskimi roślinami, spektakularne i z tego względu położone najbliżej domu;
• boskiety – wysokie drzewa umieszczane w pewnej odległości od domu. Boskiety w szeregu tworzyły szpaler, zaś dwa równoległe szpalery – aleję;
• gabinety – placyki otoczone przez boskiety. W ich wnętrzu stawiano ławki, rzeźby, fontanny.

Inne elementy ogrodu w stylu francuskim:

• alejki – proste, zwykle wysypane żwirkiem;
• patte d'Oie – "gęsia stopka", trzy alejki zbiegające się w jednym punkcie;
• bindaże – malownicze aleje obsadzone równoległymi szpalerami drzew, które splatając się koronami tworzą tunel;
• topiary – dekoracyjnie strzyżone drzewa i krzewy np. w kształt kuli czy postaci.

Ogród francuski – jakie rośliny wybrać?

Choć ogrody francuskie to skomplikowane założenia, stosowane na nich gatunki roślin nie były szczególnie wymyślne.

Najczęściej stosowano:

• rośliny cebulowe – np. tulipan, szafirki, krokusy, żonkile, hiacynty;
• niskie kwiaty – np. stokrotki, fiołki, aksamitki, jaskry, goździki;
• róże – np. francuskie, damasceńskie, stulistne;
• krzewy żywopłotowe – np. ligustr, cis, buksztpan
• wysokie drzewa – np. dąb, lipa, wiąz, klon, kasztanowiec, grab.

Ogród w stylu francuskim – krok po kroku

Stworzenie ogrodu francuskiego koło domu wymaga dużej precyzji, ale nie jest niemożliwe. Oczywiście, nie trzeba za wszelką cenę dążyć do barokowych ornamentów – wystarczy zachować podstawowe zasady.

Krok 1. Wyznacz alejki

Powinny być proste i symetryczne. W małym ogrodzie wystarczy jedna ścieżka, w większym możesz pokusić się o stworzenie patte d'Oie.

Krok 2. Zaprojektuj rabaty

Rozlokuj je blisko domu. Najpierw wyznacz ich ogólne zarysy – powinny mieć kształty figur geometrycznych. Następnie w ich wnętrzu zaplanuj wzory, które wypełnisz kwiatami i trawą.

Krok 3. Wybierz i rozplanuj kwiaty, krzewy i drzewa

W niewielkim ogrodzie wystarczą niskie i średnie rośliny – wysokie mogą pojawić się na obrzeżach. W większych założeniach na dalszym planie umieść drzewa i krzewy.

Krok 4. Wybierz dekoracje i meble ogrodowe

Najbardziej przydadzą się ławki, ale możesz też wprowadzić dobrej jakości rzeźby ogrodowe, altankę czy poidełko dla ptaków. Ustawiaj jej na zbiegu alejek, pośrodku placyków czy na obrzeżach ścieżek.