syndrom dziecka potrząsanego

Zespół dziecka potrząsanego – co to jest i jakie daje objawy?

Shaken Baby Syndrome (SBS), czyli zespół dziecka potrząsanego to zespół objawów , które występują w wyniku potrząsania dzieckiem. Zazwyczaj jest on wynikiem celowej przemocy stosowanej wobec malucha, choć może też wynikać ze zbyt intensywnego potrząsania dzieckiem podczas zabaw czy prób uspokojenia. Zespół dziecka potrząsanego objawy, przyczyny, konsekwencje.
Reklama

Co to jest zespół dziecka potrząsanego?

Zespół dziecka potrząsanego, czyli SBS (Shaken Baby Syndrome) to zespół objawów, występujących u dziecka w wyniku potrząsania nim lub uderzania w głowę. Zazwyczaj występuje on u maluchów do roku lub dwóch, ale można go zaobserwować u dzieci aż do piątego roku życia. Wystarczy 4-5 sekund potrząsania dzieckiem lub zbyt gwałtownego kołysania, by narazić je na utratę zdrowia, a nawet życia. Zazwyczaj dochodzi tu do urazów mózgu i kręgosłupa. Lekarze syndrom dziecka potrząsanego dzielą na dwa rodzaje ze względu na mechanizm powstawania urazów:
  • Jeden typ pojawia się poprzez potrząsanie dziecka za nogi lub ręce, kiedy to dochodzi głównie do uszkodzeń kostno-stawowych;
  • drugi, gdy dziecko trzymane jest za tułów podczas potrząsania i dochodzi przede wszystkim do uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego.

Przyczyny zespołu dziecka potrząsanego

Reklama
Syndrom dziecka potrząsanego pojawia się zazwyczaj w wyniku przemocy stosowanej wobec dziecka. Najczęściej dotyczy ona dzieci w rodzinach o niskim statusie socjoekonomicznym, ale nie jest to wyznacznikiem. W około 80-85% sprawcami przemocy, przyczyniającymi się do SBS są mężczyźni. Z kolei wśród kobiet przeważają te z depresją poporodową. Główną przyczyną zachowań agresywnych wobec dziecka podawaną przez oprawców jest to, że ono płacze. W związku z tym, należałoby się zastanowić nad prowadzeniem odpowiedniej edukacji i wsparcia rodziców, by byli oni gotowi na trudne chwile w rodzicielstwie i potrafili sobie konstruktywnie radzić z płaczem dziecka. Znacznie rzadziej, ale zdarza się, że zespół dziecka potrząsanego pojawia się w wyniku nieumiejętnego, zbyt intensywnego postępowania podczas uspakajania dziecka czy też zabawy z nim. Głowa niemowląt i małych dzieci jest nieproporcjonalnie duża i ciężka, a mięśnie, które mają ją utrzymywać są jeszcze słabo rozwinięte.
Reklama
Dlatego ważne jest podtrzymywanie głowy maluchów podczas ich podnoszenia, noszenia i innych czynności. Główka malucha pod własnym ciężarem może się chwiać, uszkadzając kręgosłup szyjny. Do tego niezarośnięte ciemiączka sprawiają że potrząsanie głową dziecka prowadzi do przemieszczania mózgu wewnątrz czaszki, a delikatne naczynia krwionośne mogą ulec uszkodzeniu. Zatem nie można zapominać, że podrzucanie dziecka, zbyt wczesne zabawy w samolot, zbyt intensywne potrząsanie podczas kołysania, podbijanie na kolanach czy w wózku może prowadzić do urazów mózgu i kręgosłupa malucha.

Jak rozpoznać zespół dziecka potrząsanego?

Ze względu na to, że SBS najczęściej pojawia się w wyniku przemocy, rzadko kiedy opiekunowie dziecka udają się do specjalistów po pomoc. Często dzieci trafiają do lekarza dopiero, gdy ich życie jest zagrożone.
Reklama
Czasem jednak można odkryć  u malca syndrom dziecka potrząsanego, kiedy uszkodzenia są niewielkie, szczególnie podczas rutynowych wizyt u pediatry czy przez osoby z otoczenia. Warto zatem wiedzieć jakie są jego objawy. Zespół dziecka potrząsanego – objawy klasyczne:
  • obrzęk mózgu
  • krwiak podtwardówkowy
  • krwotok w siatkówce
Zazwyczaj można też zaobserwować objawy towarzyszące:
  • otarcia, zadrapania,
  • siniaki w okolicy klatki piersiowej, głowy czy szyi,
  • pęknięcia czaszki,
  • urazy kostno-stawowe w obrębie kończyn lub/i żeber.
Często jednak urazy nie są tak poważne (przynajmniej początkowo) i wtedy syndrom dziecka potrząsanego nie jest tak łatwy do wykrycia. Istotną rolę w jego zauważeniu pełnią tu osoby z najbliższego otoczenia oraz lekarze pierwszego kontaktu. Zespół dziecka potrząsanego – objawy mniej specyficzne:
  • apatia,
  • wymioty,
  • słabszy odruch ssania, brak apetytu,
  • drżenie,
  • niechęć do podnoszenia główki,
  • brak gaworzenia,
  • brak reakcji na zabawę,
  • zaburzenia oddychania.
Reasumując zespół dziecka potrząsanego jest zespołem objawów, pojawiających się w wyniku potrząsania dzieckiem.
Reklama
Zazwyczaj odnoszą się one do urazów mózgu i kręgosłupa. W ich rezultacie dziecko może m.in. doznać zaburzeń funkcji poznawczych, stracić wzrok, mieć problemy ze słuchem, padaczkę czy porażenie mózgowe, a nawet umrzeć. Szacuje się, że około 20-25% dzieci z SBS ponosi śmierć. Dlatego też ważna jest reakcja otoczenia na przemoc oraz zbyt intensywne zabawy, szczególnie z niemowlakiem.  
Reklama
Autor - Olga Szarycka
Autor:
|
redaktor zaradnakobieta.pl
o.szarycka@zaradnakobieta.pl
Wydawcą zaradnakobieta.pl jest Digital Avenue sp. z o.o.
Google news icon
Obserwuj nas na
Google news icon
Udostępnij artykuł
Reklama
Reklama