Zaburzenia owulacji – co to jest, jak się leczy

Regulacja owulacji

Występowanie owulacji u kobiet regulowane jest przez oś podwzgórze-przysadka-jajnik. Transport hormonów pomiędzy podwzgórzem a przysadką zachodzi w obu kierunkach. Podwzgórze produkuje neurohormon GnRH, którego wyrzucenie wpływa na wydzielanie gonadotropin FSH i LH produkowanych przez przysadkę mózgową. Ten ruch początkuje jajeczkowanie, a komórka jajowa gotowa jest do zapłodnienia przez około 48 godzin.

Niepłodność związana z zaburzeniami owulacji

Wszelkie problemy związane z owulacją prędzej czy później prowadzą do niepłodności. Około 30% par starających się o dziecko okazuje się być parami niepłodnymi. O niepłodności można mówić wtedy, gdy po roku starań kobieta nadal nie może naturalnie zajść w ciążę. Przyczyną niepłodności mogą być zaburzenia hormonalne, problemy z jajnikami, jajowodami, macicą, szyjką macicy czy problemy psychiczne. Jednym z najczęstszych są jednak problemy związane z zaburzeniami owulacji. Niepłodność hormonalna związana z zaburzeniami owulacji łączy się z upośledzonym wydzielaniem i produkcją żeńskich hormonów płciowych. Ponadto również nieprawidłowa praca jajników, lub zaburzenia powstające w jajowodach wpływają na owulację kobiety i mogą powodować bezpłodność.

Cykle bezowulacyjne

W cyklach tych albo nie dojrzewa żaden z pęcherzyków Graafa albo wystąpiły inne problemy i pęcherzyk nie mógł pęknąć, a tym samym wywołać kaskadę dalszych przemian prowadzących do wystąpienia owulacji. Komórka jajowa w tym przypadku nie wydostaje się w kierunku macicy i nie może zostać zapłodniona. Cykle bezowulacyjne mogą manifestować się nieregularnością miesiączek lub występowaniem krwawień w „nieodpowiednich” momentach.

Jak rozpocząć leczenie?

Leczenie należy rozpocząć od wizyty u lekarza ginekologa i samoobserwacji, aby móc w przyszłości rozpoznać owulację. Należy obserwować wydzielinę z pochwy, zmiany temperatur, zapisywać stany samopoczucia, oraz występowanie wszelkich bólów podbrzusza. U niektórych kobiet w trakcie owulacji występuje krótki, ostry ból brzucha powodowany rozciąganiem ściany jajnika. Może temu towarzyszyć niewielkie, ledwie dostrzegalne plamienie okołoowulacyjne.

Stymulacja hormonalna

W przypadku problemów z jajeczkowaniem można je stymulować hormonalnie. Ta forma leczenia niepłodności jest bodaj najpopularniejszą. Stymulacja hormonalna prowadzi do wytworzenia większej ilości pęcherzyków jajnikowych i tym samym zwiększa szansę powodzenia wspomagając czy w ogóle umożliwiając zajście w ciążę. Przed rozpoczęciem stymulacji hormonalnej pacjentce podaje się tabletki antykoncepcyjne, które mają za zadanie „wygaszenie” pracy jajników, a przy tym przeciwdziałają powstawaniu torbieli jajników.

Stosowanie Cytrynianu klomifenu

Ten rodzaj leku w stymulacji hormonalnej stosowany jest u kobiet, których partnerzy są płodni i zdrowi. Cytrynian klomifenu powoduje owulację u około 75% kobiet z zaburzeniami owulacji, które w ogóle nie jajeczkują. Pośród nich, ponad 35% kobiet zachodzi w ciążę. Stosuję się go przez około 4-5 cykli owulacyjnych.

Leki z gonadotropinami

Stosuje się je jeśli powyższa terapia nie przynosi rezultatu. Gonadotropiny produkuje się poprzez ekstrakcję hormonów z moczu kobiet po menopauzie lub poprzez inżynierię genetyczną. Stosowanie tych środków również ma za zadanie stymulację wzrostu pęcherzyków jajnikowych.