Żywność ekologiczna - prawdy i mity

Patrząc na rosnącą na świecie plagę otyłości, uznawanej obecnie za jedną z chorób cywilizacyjnych rośnie również nasza świadomość dotycząca zdrowego żywienia i komponowania diety. Staramy się poznać jak najwięcej faktów o produktach, które wkładamy do naszych garnków i które podajemy naszym dzieciom.

Co to jest żywność ekologiczna?

Podstawą tego pojęcia jest tradycja. Dziwne? Być może. Jednak dawniej na wsiach używano jedynie naturalnych nawozów i pasz dla zwierząt. Brano rośliny i mięso takie jakie było naturalnie, nie stosowano „ulepszaczy”. Z tego powodu tak ważne jest tradycyjne wytwarzanie żywności. Oczywiście stosowano rozmaite formy konserwowania żywności, nie koniecznie zawsze zdrowe. Jednak sama produkcja składników, które pojawiały się na stołach nie była skażona żadnymi chemikaliami. W produkcji żywności ekologicznej wyklucza się stosowanie:

• Pestycydów,
• Sztucznych nawozów,
• Przyspieszaczy wzrostu,
• Pasz przygotowywanych z roślin modyfikowanych genetycznie,
• Hormonów,
• Pasz pochodzenia zwierzęcego.

Podstawa upraw ekologicznych:

• Ochrona roślin poprzez – gatunki bezkręgowców, które powodują eliminację szkodników, naturalne wyciągi roślinne, preparaty bakteryjne i inne.
• Nawożenie roślin – kompost, sfermentowany nawóz zwierzęcy.

Podstawa hodowli ekologicznej:

• Karmienie zwierząt – pasza jaką podaje się zwierzętom powinna być jedynie pochodzenia naturalnego, uprawiana oraz przygotowywana zgodnie z ekologicznymi sposobami.
• Stosowanie leków – stosuje się je jedynie w sytuacji, gdy metody lecznicze naturalne nie wykazują skuteczności w przeciwdziałaniu pojawiających się dolegliwości, jednak mięso zwierząt, które zostały poddane leczeniu farmakologicznemu ma obowiązek przejść dwukrotnie dłuższą karencję, która umożliwi całkowite wyeliminowanie wpływu danych środków na otrzymany produkt.

Czy jeśli producent w nazwie produktu zawrze „bio”, „Eko” lub inne tego typu określenia oznacza, to że każdy taki produkt jest pochodzenia ekologicznego? Niestety określenie w nazwie, że coś jest ekologiczne czy naturalne jeszcze tego nie oznacza. Producenci wykorzystują te słowa jako hasła marketingowe, które przysparzają im tym samym większej ilości klientów. Aby uznać produkt za ekologiczny potrzebuje on odpowiednich certyfikatów, które na terenie Polski posiada zaledwie około 10 firm. Produkty oznaczone odpowiednimi „odznaczeniami” jak i dane firmy są regularnie i bardzo dokładnie kontrolowane, co pomaga w uzyskaniu pewności, iż normy są przestrzegane, a sprzedawane produkty w dalszym ciągu spełniają wszelkie restrykcyjne normy ekologiczne. Jeśli producent posiadający certyfikat nie spełnia narzuconych standardów jest obarczany surową karą.

Czy ekologiczna żywność jest droższa?

To niestety wciąż prawda. W Polsce przemysł związany z produkcją żywności ekologicznej nadal raczkuje, stąd ceny są często sporo wyższe od standardowych produktów żywnościowych. Ceny są jednak wyższe ze względu na kilka innych czynników. Czas wyprodukowania żywności tego typu jest dłuższy, wymaga znacznie większego nakładu pracy i ponosi za sobą większe koszty u producentów. Stąd poziom ostatecznej ceny jest plasowany dość wysoko.

Czy produkty ekologiczne dostępne są jedynie w sklepach ze zdrową żywnością?

Nie. Dawniej faktycznie produkty pochodzące z produkcji ekologicznej występowały jedynie z specjalnie do tego przygotowanych sklepach, które miały swoje grona klientów. Dziś w licznych marketach czy deskontach, delikatesach znajdują się specjalne działy, na których mamy możliwość wyboru pośród certyfikowanych produktów. Często produkty ekologiczne znajdziemy również na targowiskach.

Czy to prawda, że produkty ekologiczne są znacznie zdrowsze?

Liczne badania naukowe ukazują, iż produkty wytwarzane zgodnie z naturalnymi metodami zawierają znacznie większe pokłady składników mineralnych takich jak np. fosfor, żelazo czy wapń, oraz witamin A, D i C. Znajdziemy w nich również substancje cenne dla naszych organizmów pod względem biologicznym, których przykładem może być NNKT. Jednak najważniejszym elementem wpływającym na znacznie wyższy poziom zdrowotności danych produktów jest fakt, iż w ich składzie nie znajdujemy hormonów, środków ochrony roślin, pozostałości sztucznych nawozów czy antybiotyków. Są również wolne od innych substancji chemicznych, które mogą stanowić zagrożenie dla naszego zdrowia – azotynów, azotanów i nitrozo amin, czyli substancji o wysokim poziomie niebezpieczeństwa mogących stanowić przyczynę pojawiania się alergii.

Czy jeśli zdecydujemy się na żywienie jedynie produktami ekologicznymi możemy zrezygnować z suplementacji diety?

Żywność pochodzenia ekologicznego posiada liczne walory. Ma lepszy smak, zawiera więcej witamin i składników odżywczych oraz nie posiada w swoim składzie szkodliwych substancji chemicznych. Z tego powodu poleca się ją osobom wymagającym – przede wszystkim niemowlętom i małym dzieciom, kobietom w czasie ciąży oraz karmiącym piersią czy alergikom. Pamiętajmy jednak, że to jak wiele cennych substancji zostanie dostarczonych do naszego organizmu uzależnione jest od formy obróbki jaką zastosujemy. W trakcie gotowania możemy utracić wiele cennych składników, dlatego warto również zadbać o odpowiednie ich uzupełnianie w naszej codziennej diecie.

Czy ekologiczne produkty mają lepszy smak od tych, które normalnie kupujemy w sklepach?

Produkty zwierzęce pochodzące z hodowli ekologicznych:

• Jajka – żółto jest „bardziej” żółte, a jajko ma znacznie intensywniejszy smak,
• Mleko – posiada większą zawartość tłuszczu,
• Mięso – zawiera mniej wody, a także tkanki tłuszczowej, charakterystyczne jest ułożenie włókien mięśniowych, które odróżniają się większą sprężystością.

Produkty roślinne pochodzenia ekologicznego: Produkty te są często nie równe, posiadają defekty, nie są idealne jak wiele warzyw czy owoców produkowanych z zastosowaniem chemicznych metod. Jednak mają one możliwość dłuższego dojrzewania, co sprawia, że znajduje się w nich większa ilość miąższu węglowodanów, które odpowiedzialne są za lepszy smak i aromat. Mają lepszy smak, aromat i są trwalsze. Marta