Gwiazda betlejemska – skąd pochodzi i jak powstała jej nazwa?

Gwiazda betlejemska – skąd pochodzi roślina?

Gwiazda betlejemska (Euphorbia pulcherrima) przybyła do nas z upalnego Meksyku i Gwatemali. Najpopularniejsze i najczęściej spotykane są poinsecje o purpurowych rozetach, ale producenci roślin eksperymentują z coraz większą liczbą kolorów. Jednak to, co większość osób bierze za kwiatowe płatki, to tak naprawdę liście rośliny – okalają właściwe kwiaty, które są drobne i bardzo niepozorne.

Gwiazda betlejemska – krótka historia nazwy

Przez długi czas gwiazda betlejemska była znana jako “meksykański ognisty kwiat” lub “malowany liść”.W XIX wieku botanik Johann Friedrich Klotzsch wymyślił jej łacińską nazwę rodzajową (Euphorbia), upamiętniając w ten sposób greckiego lekarza Euphorbusa stosującego sok rośliny w celach leczniczych. Nazwę gatunkową – pulcherrima (łac. najpiękniejsza) – nadał wilczomleczowi inny botanik, Carl Ludwig Willdenow. Gwiazda betlejemska znana jest również jako poinsecja (ang. poinsettia). Ta nazwa została z kolei stworzona na cześć niejakiego Joela Robertsa Poinsetta, pierwszego ambasadora USA w Meksyku. W latach 20. XIX wieku polityk ten zaczął wysyłać wilczomlecz do Stanów Zjednoczonych, by hodować go w swoich szklarniach na południu kraju. W USA 12 grudnia, w rocznicę śmierci ambasadora, obchodzony jest Narodowy Dzień Poinsecji.

Gwiazda betlejemska w Ameryce Środkowej i Południowej

Oczywiście gwiazdę betlejemską cenią nie tylko żądni egzotyki ludzi Zachodu. Zamieszkujący Meksyk Aztekowie nazywali roślinę “kwiatem rosnącym w resztkach lub glebie” i stosowali do produkcji czerwonego barwnika oraz środka przeciwgorączkowego. Współcześnie w górzystym Chile i Peru mówi się o niej „korona Andów ”, zaś w Meksyku i Gwatemali jest znana jako „kwiat wigilijny”.

Poinsecja – jak stała się symbolem Bożego Narodzenia?

Według legendy uboga meksykańska dziewczynka zmierzająca na świąteczną mszę martwiła się, że nie ma żadnego podarunku na ofiarę.Nazbierała więc bukiet kwiatów rosnących przy drodze i złożyła go przy ołtarzu – nocą rośliny wypuściły purpurowe liście i zmieniły się w poinsecje. Na symbol świąt te gwiaździste kwiaty awansowały w XVII wieku za sprawą meksykańskich franciszkanów, którzy używali ich jako dekoracji podczas obchodów Bożego Narodzenia.